MAHMUT ALİ CENGİZ KÖROSMANOĞLU

-YENİ- 2025 YILI HAYVANCILIK DESTEKLERİ

• admin
• 27 Ekim 2025
• Yazar
• 54 Görüntüleme

2025 YILI HAYVANCILIK DESTEKLERİ

"Hayvancılıkta 'Öngörülebilir Gelir' Dönemi"

Resmî Gazete'nin 14 Eylül 2025 tarihli sayısında yayımlanan kararlarla birlikte, 2024-2026 yıllarını kapsayan hayvancılık destekleme modeli revize edildi. 2024-2026 yıllarını kapsayan hayvancılık desteklerinde ifade edildiği gibi; her yıl katsayı düzenlenecek güncel rakamlarla destekleme yapılacaktı. Bu çerçevede 2025 yılında verilecek desteklemeler güncellendi.

Yeni düzenlemeyle hem büyükbaş hem küçükbaş yetiştiriciliğinde önemli artışlar yapılırken, ilk kez "hayvan ve sürü sağlığı desteği" gibi yeni kalemler sisteme dahil edildi.

Tüketicinin sofrasına daha uygun fiyatlarla etin ulaşabilmesi, yalnızca perakende aşamasındaki düzenlemelerle değil, üretimin bütün halkalarını içine alan yapısal bir iyileşmeyle mümkündür. Bunun ilk adımı, karkas et fiyatlarının dengelenmesidir. Karkas fiyatlarının düşmesi ya da istikrara kavuşması ise kırmızı et üretiminin artmasına, dolayısıyla yerli hayvan varlığının güçlenmesine bağlıdır.

Yerli hayvan varlığını artırmanın en temel şartı, hayvancılığın ana girdisi olan yem üretimini planlı ve sürdürülebilir şekilde artırmaktır. Çünkü bir ülkede yem üretimi yeterli ve kaliteli değilse, hayvancılık sektörü dışa bağımlı hale gelir ve üretim maliyetleri doğrudan yükselir. Bu da zincirleme bir etkiyle hem karkas hem de perakende et fiyatlarına yansır.

Bu nedenle kırmızı et üretiminde istikrarın sağlanabilmesi için ot ve tane yem üretimini artırmak, meraların verimliliğini yükseltmek, yem bitkileri ekim alanlarını genişletmek ve girdi maliyetlerini düşürmek zaruridir. Ayrıca üreticiye yem ve hayvancılıkta uzun vadeli, öngörülebilir destekler sağlanmalı; küçük ve orta ölçekli işletmelerin üretimde kalması için finansal ve teknik destek mekanizmaları güçlendirilmelidir.

2025 yılında hayvancılık alanında verilecek destekler de tam da bunlara matuf. Bitkisel desteklemelerde 13+1 formülündeki +1 yem bitkileri demek. Bitkisel üretim desteklerinde bu detayı anlatmıştık. Devletin destek verdiği yem bitkileri 1. ve 2. grup diye ikiye ayrılıyor. Birinci grup yem bitkileri fiğ, burçak, mürdümük, hayvan pancarı, yem şalgamı, yem bezelyesi, yem baklası, üçgül, italyan çimi, yulaf (yeşil ot), çavdar (yeşil ot) ve tritikale (yeşil ot) ile bu ürünlerden yapılan silajları **İkinci grup yem bitkileri ise yonca, korunga, yapay çayır mera, silajlık mısır, silajlık soya, sorgum otu, sudan otu ve sorgum-sudan otu melezi ürünlerini kapsamaktadır.

Buna ilave olarak direkt hayvan sayısını artıracak desteklemeler de yapıyor. Buradaki amaç hayvan yetiştiriciliğini daha cazip hale getirmek.

Bu çerçevede Büyükbaş Desteklerinde Yüzde 40 Artış sağlandı: Temel Destek 1400 TL'ye Çıktı

2025 yılı itibarıyla büyükbaş hayvancılık desteklerinde önemli artışlar yapıldı.

2024'te buzağı ve malak başına 1000 TL olarak uygulanan temel destek, yeni karar uyarınca buzağılarda yüzde 40 artışla 1400 TL'ye, malaklarda ise yüzde 180 artışla 2800 TL'ye yükseltildi.

Buzağı ve malak desteğinden yararlanmak isteyen yetiştiricilerin, Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından belirlenmiş programlı aşıları tamamlaması gerekiyor. Destekleme üst sınırı 500 baş hayvan olarak belirlendi.

Ayrıca, ari işletmeler (hastalıktan ari ve sertifikalı işletmeler) bu temel destek dışında tutulmakla birlikte, bu işletmelerde doğan buzağılara hayvan başına 5600 TL destek ödenecek.

Aile İşletmeleri ve Genç Üreticilere İlave Destek

Küçük ölçekli, özellikle 20 baş ve altı hayvana sahip aile işletmeleri için de özel bir destek mekanizması oluşturuldu.

Bu işletmelere, temel destek + ilave katsayı uygulamasıyla buzağı başına 1400 + 1400 TL olmak üzere toplam 2800 TL ödeme yapılacak.

Ayrıca, kadın ve genç üreticiler (41 yaş altı) için ilave destek getirildi.

Buzağı başına 0.7 katsayı oranında ek destek uygulanacak; bu da üreticiye hayvan başına 980 TL ek kazanç anlamına geliyor.

Küçükbaş Hayvancılıkta %50 Artış ve Yeni Sürü Yönetimi Modeli

Küçükbaş yetiştiriciliğinde de ciddi artışlar yapıldı.

2024 yılında kuzu/oğlak başına 200 TL olan temel destek, 2025 yılı için yüzde 50 artışla 300 TL'ye çıkarıldı.

Bunun yanı sıra, sürü yöneticisi desteğinde önemli bir yapısal değişikliğe gidildi.

Artık, temel destek koşullarını sağlayan ve en az 150 baş dişi kuzu veya oğlağa sahip işletmelere, en fazla bir sürü yöneticisi için ve 150 baş üzerinden yıllık 1.8 katsayı ile destek verilecek.

Bu da hayvan başına 540 TL, toplamda yıllık 81 bin TL sürü yöneticisi desteği anlamına geliyor.

Bu destek, özellikle küçükbaş işletmelerde profesyonel yönetimi teşvik etmeyi hedefliyor.

2025 Yılı Hayvancılık Desteklemeleri Tablosu

Temel Buzağı Desteği: 1.400 TL

Destek Türü Katsayı Miktar (TL)

0-20 Baş Arası İşletme 1,0 1.400

Kadın ya da 41 Yaşa Kadar Genç Yetiştirici 0,7 980

Süt Havzası 0,8 1.120

Suni Tohumlama ya da Embriyo Transferi 0,5 700

Yerli Sperma 0,8 1.120

A-B Sınıfı Soy Kütük İşletme Sınıfı İlave Desteği 1,5 2.100

A Sınıfı Buzağı Genomik Seleksiyon Desteği 1,2 1.680

C Sınıfı Soy Kütük İşletme İlave Desteği 1,0 1.400

İri Irk İşletmesi 0,4 560

Onaylı Süt Çiftliği Desteği 0,6 840

1.           Derece Örgüt İşletme İlave Desteği 0,2 280

Not: Katsayı değerleri her yıl Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından belirlenmektedir.

Su kısıtı iller: Amasya, Çorum, Tokat, Bingöl, Bitlis, Elazığ, Erzincan, Muş, Erzurum, Tunceli.

Bu sene de desteklemelerde ilave destekler çok önemli. Mesela 2024 yılında buzağı ve malaklar için 1.000 ₺ idi... Ama ilave destekleri aldığın zaman bu destek miktarı en az 10.000 ₺ oluyordu. Bu sene 2025 yılı için buzağı desteği yüzde 40 artışla 1400 liraya yükseltildi. . . İlave desteklerle bu rakam 15520 TL kadar oluyor.

Hayvancılık destekleme programı iki ana temel üzerine yapılmış.

1.Temel hayvancılık destekleri

2.           Ürün geliştirme destekleri

Burada temel destek var bir de hayvancılığı teşvik için ürün geliştirme destekleri var. Eğer ikinci kısım desteklemeleri alırsa temel desteğin 10 katı kadar da buralardan destek alabiliyor.

Kadın ve genç çiftçi ise 980₺, süt havzasında ise 700 ₺, suni tohumlama ya da embriyo transferi ile inekler aşılanırsa 1120 ₺, A-B sınıfı soy kütük ilave desteği 2100 ₺, A-B sınıfı buzağı genomik seleksiyon desteği alıyorsa 2100 ₺, c soy kütük işletme sınıfı ilave desteği alıyorsa 800 ₺, ari işletme ise 5600 ₺, onaylı süt çiftliği desteği alıyorsa 840 ₺ ve 1. derecede örgüt üyesi ilave desteği 280 ₺ daha ekstradan para alacak.

Desteklemeler ile beraber ilave destek alan üretici 15.000 ₺'ye yakın fark alıyor. Bir tarafta sadece temel hayvancılık desteği alan çiftçi sadece 1400 ₺ alıyor, diğer tarafta ilave desteklerin tamamını alan en az 10 bin ₺, hatta 15000 ₺'ye yakın destek alıyor… Burada tüm çiftçiler ilave destekten yararlanamıyor. Burada devletin bir suçu yok ki. Burada bu desteleme şartlarını sağlayamayan üretici suçlu. Devlet diyor ki şu şu şartlar olursa ben sana şöyle bir destek vereceğim diyor. Bu şartlar üreticiye ızdırap olsun diye konulan şartlar değil ki. Hepsinin bir amacı var. Buzağı desteği üzerinden örnekleyelim bu durumu. Bir üretici sadece ari işletme oldu ise, yani hastalıklardan korunması için gereken şartları yerine getirdi ise o çok daha farklı buzağı desteği alıyor. Örneğin üreticinin ari belgesi varsa buzağı başına 5300 ₺ ekstra para alıyor. Bir yerde sadece 1400 ₺ alan üretici diğer tarafta en az 15 bin ₺ alan üretici. Bir müsabakaya başlarken 10-0 başlamak gibi bir şey bu. Ara nasıl kapanacak. Bu destekleri öğrenmeden önce bu durumun altını çizmek istiyorum. Gereken ilave desteklerden yararlanmak için tüm çiftçi kardeşlerimiz yoğunlaşsın. Bu ilave desteklerin her birinin bir mantığı var aslında. Örneğin ari işletme konusunu ele alalım. Ari işletme belgesi olan yerlerde hem ürünler hastalıklardan beri oluyor, temiz, sağlıklı ve hijyenik oluyor hem de buzağı ölümlerinin önüne geçilmiş oluyor. Eğer Türkiye buzağı ölümlerinin önüne geçse idi yurtdışından hayvan ithalatı yapmazdık bugün.

Evet yanlış duymadınız … Türkiye'de yıllık ne kadar buzağı ölüyor? Ortalama 500-600 bin… Biz yıllık ne kadar hayvan ithal ediyoruz? Yıllık 600 bin civarında. Dolayısıyla sadece buzağı ölümleri engellense ülkemiz kırmızı ette kendi kendine yeten ülke olacak, ithalat yapmamış olacağız.

Arıcılık, İpek Böceği, Tiftik ve Diğer Alanlarda Yeni Destekler

Arıcılık desteklerinde de artış yapıldı.

* Üretici örgütüne üye arıcılara, arılı kovan başına destek 100 TL'den 140 TL'ye çıkarıldı.

* Üye olmayan arıcılara ise kovan başına 80 TL'den 100 TL'ye yükseltildi.

İpek böceği yetiştiriciliğinde temel destek %10 artışla kilogram başına 1100 TL,

Tiftik üretiminde ise destek %100 artışla kilogram başına 160 TL olarak belirlendi.

Ayrıca, bakanlıkça uygulanan aşı programlarından kaynaklanan atıkların bertarafı için verilen destek de %100 artırıldı.

Su Ürünleri ve Balıkçılığa Yeni Dönem: Müsilaj Etkisine Özel Destek

Su ürünleri sektörüne yönelik desteklerde de kapsam genişledi.

* Yetiştiricilik yapan işletmelere, üretim türü ve kapasitesine göre destek oranları yükseltildi.

* Birlik ve tanıtım kesintisi oranı, üretici örgütlerinin etkinliğini artırmak amacıyla %2'den %3'e çıkarıldı.

Ayrıca Marmara Denizi'ne kıyısı olan 7 ilde, müsilajdan olumsuz etkilenen balıkçı gemilerine özel bir destek kalemi getirildi.

Bu kapsamda, küçük ölçekli balıkçı gemilerine "ilave küçük ölçekli balıkçılık desteği" verilecek.

Gen Kaynakları ve Hayvan Sağlığı Desteklerinde Yeni Uygulamalar

Hayvan gen kaynaklarının korunmasına yönelik birim destekler artırıldı.

Özellikle Ankara keçisi için ilave bir destek kalemi tanımlandı.

Bu yıl ilk kez uygulanacak olan "hayvan ve sürü sağlığı desteği" kapsamında:

* Hayvan tanımlama araçları (küpe vb.),

* Belirli aşı bedelleri,

destekleme kapsamına alındı.

Bu, hem hastalıkların önlenmesine hem de kayıtlı hayvancılığın yaygınlaşmasına katkı sağlayacak.

2025 yılı hayvancılık destekleme modeli, sadece parasal artışlar içeren bir düzenleme değil; üretim planlamasına dayalı, sürdürülebilir ve kayıtlı hayvancılığı güçlendiren yeni bir sistem niteliğinde.

Bu desteklerle, üretici artık hem gelirini önceden öngörebiliyor hem de işletmesini planlı bir biçimde yönetebiliyor.

Bakanlığın hedefi, küçük ölçekli işletmelerin güçlendirilmesi, kadın ve genç üreticilerin teşviki, sürdürülebilir üretim ve hayvan refahının korunması.

Yeni destekleme modeli, hem kırsal kalkınmanın temellerini güçlendiriyor hem de Türkiye'nin gıda güvenliğini sağlam bir zemine oturtuyor.

Bu açıklanan rakamlar, yalnızca birer ödeme değil; toprağıyla bağını koparmadan üretmeye devam eden çiftçiye verilen bir güven tazelemesidir.