İBRAHİM ERKAM
-YENİ- KUR'AN-I KERİM'İ NASIL OKUMALIYIZ? (II) -TECVİD-
Tecvid, lügatte bir şeyi güzel yapmak, süslemek ve hoşça göstermek manasına gelir. Istılahta ise harfleri mahreç ve sıfatlarına dikkat ederek sahih bir şekilde okumak. Bu sebepten dolayıdır ki tecvid, Kur’an’ı doğru bir şekilde, dikkatlice ve tefekkür ederek okumanın en önemli parçasıdır.
Hz. Muhammed'in (as) ve Ashab'ın Kur’an’ı tecvid ile okuma hususunda ihtimam gösterdiklerini görüyoruz. Katade’den rivayet edildiğine göre şöyle demiştir: “Enes’e (ra) Peygamberimiz ’in (as) kıraatinin nasıl olduğu soruldu.” O da: “(O’nun kıraati) med üzere idi” cevabını verdi. Sonra besmeleyi med yaparak okudu.
Tecvid ilmini sistematize edenler kıraat imamlarıdır. Onlar, müşafehe yoluyla Kur’an’ın okunuşunu sahabeden bu yana mütevatir bir senedle nakletmişlerdir.
Tecvid, genelde ilmi tecvid ve ameli tecvid şeklinde iki kısma ayrılmıştır:
İlmi tecvid, alimlerin ortaya koyduğu tecvid kaidelerini ve bu kaidelerin tedvin şekillerini ve maddelerini bilmeye denir. Harflerin mahreçlerini, sıfatlarını ve diğer tecvid kaidelerini bilmek bu kısma girer.
Ameli tecvid ise Kur’an’ı Kerim’i okurken harfleri doğru ve güzel okumak, tecvid kaidelerini tilavet esnasında tatbik etmeye denir.
Tecvid ilmini detaylı bir şekilde öğrenmek ve bilmeyenlere öğretmenin hükmü farz-ı kifayedir.
Kur’an’ı Kerim’i sahih bir şekilde okuyacak kadar öğrenmek ise farz-ı ayındır. Müslümanların üzerine büyük bir vecibedir.
Tecvid ile okumaya talip olan kişi öncelikle fem-i muhsin bir kimsenin önüne diz çöker. Fem-i muhsin, kıraat üstadına verilen isimdir. Bu işin uzmanıdır. Tevcid ilmi, bazı ilimler gibi sadece kitaptan öğrenilecek bir ilim değildir. Muhakkak hoca, öğrenmeye talip olan kişiyi bizzat görmeli ve okuyuşunu düzeltmelidir.
Her ilimde olduğu gibi aslolan bilginin uygulamaya aktarılmasıdır. Harfleri ve kelimeleri mahreç ve sıfatlarına dikkat ederek düzgün bir şekilde telaffuz etmedikten sonra sadece bilginin bir anlamı olmayacaktır.
Tecvid ilmi, Kur’an’ı Kerim’in tedebbür ile okunması için bir araçtır, asıl amaç değildir. Asıl amaç, Allah’ın kelamını okuduğunun farkında olup onu doğru bir şekilde okumak ve onu tefekkür edip yaşamaktır. Bu yüzden Kur’an’ı okurken dili gevelemek, ağzı iyice açmak, çeneyi bükmek gibi ifrata kaçan zorlama tavırlardan uzak durup, tabi şekilde okumak mühimdir.
Cumanız mübarek olsun. Kalpleriniz nur ile dolsun. Selam ve dua ile...
Henüz Yorum yok